Kardynał był zaufanym doradcą i protegowanym rodu Medici, najpierw kardynała, a później księcia Toskanii Ferdynanda Medyceusza (Ferdinando de Medici). Intelektualista, opiekun Galileusza, miłośnik sztuki i muzyki, dla nas jest ważny przede wszystkim jako mecenas Caravaggia. Kronikarze donoszą też o jego oszczędnym i skromnym życiu i wielkiej pasji do modnych w tym czasie madrygałów opiewających uczucia, w tym to najważniejsze – miłość. Sam kardynał grał na gitarze hiszpańskiej i był posiadaczem kolekcji instrumentów muzycznych. Oprócz muzyki, ale też alchemii, jego główną pasją była sztuka starożytna oraz właśnie malarstwo. Pod koniec życia jego kolekcja liczyła około sześciuset obrazów. Oprócz Caravaggia miał też płótna Tycjana, Giorgione oraz malarzy niderlandzkich.

W 1596 roku del Monte nabył założenie parkowe wraz z willą przy bramie Porta Pinciana, gdzie w małym parkowym pałacyku (Casino Ludovisi) stworzył gabinet alchemiczny oraz mały salon, którego nad wyraz odważną dekorację powierzył pod koniec XVI stulecia Caravaggiowi.